e-δελτίο - 08/2014
Σημ.: Το δελτίο είναι διαθέσιμο και σε μορφή PDF (μέγεθος: 1074 KiB).
Περιεχόμενα
- 65ο Συνέδριο της ΕΕΒΜΒ
- Θ. Ευαγγγελόπουλος
- Παρουσίαση εργαστηρίων Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας
- Διεθνή νέα
- Βραβεία ΕΕΒΜΒ
- Ανακοινώσεις
- Προσεχή Συνέδρια
Σε εξέλιση η διοργάνωση του 65ο Συνεδρίου της ΕΕΒΜΒ
Θεσσαλονίκη, 28-30 Νοεμβρίου 2014
Με εντατικούς ρυθμούς συνεχίζονται οι προετοιμασίες για το 65ο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας που θα πραγματοποιηθεί στην Θεσσαλονίκη, στο Μέγαρο Μουσικής, από τις 28 έως τις 30 Νοεμβρίου 2014. Η ιστοσελίδα του συνεδρίου θα λειτουργήσει σύντομα στη διεύθυνση www.eebmb2014.gr, όπου μπορούν να γίνουν εγγραφές και υποβολή εργασιών (προθεσμία 20 Οκτωβρίου).
Το Συνέδριο είναι όπως πάντα ανοιχτό σε όλη τη θεματολογία της σύγχρονης Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας. Μεταξύ των θεματικών ενοτήτων του Συνεδρίου περιλαμβάνονται: η Μοριακή/Γενετική Βάση των Ασθενειών, η Κυτταρική Σηματοδότηση και η Κυτταρική Επικοινωνία, η Κυτταρική Οργάνωση και Λειτουργία, η Λειτουργική Γονιδιωματική/Πρωτεομική, η Συστημική Βιολογία/Βιοπληροφορική, η Δομή και Λειτουργία Μακρομορίων, η Βιολογία των RNA, η Ανάπτυξη και Διαφοροποίηση, η Ιστική Ανάπλαση και Αναγέννηση, η Κυτταρική Γήρανση, η Χημική Βιολογία και η Βιοτεχνολογία Φυτών και Μικροοργανισμών.
Στο συνέδριο έχουν προσκληθεί διακεκριμένοι επιστήμονες από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Μέχρι στιγμής, έχουν αποδεχθεί την πρόσκληση οι: P. Ten Dijke (LUMC, Leiden, NL), M. Turner (Babraham Institute, Cambridge, UK), S. Tsirka, (Stony Brook University, U.S.A.), V. Ntoukakis (U. Warwick, U.K.), Π. Αγιανιάν (ΔΠΘ, Αλεξανδρούπολη), Γ. Γαρίνης (ΙΜΒΒ, Ηράκλειο), Ε. Γεωργάτσου (Παν. Θεσσαλίας), Δ. Θάνος (ΙΙΒΕΑΑ, Αθήνα), Κ. Κυπραίος (Παν. Πατρών), Π. Μαραγκός (Παν. Ιωαννίνων), Π. Σιδεράς (ΙΙΒΕΑΑ, Αθήνα), Κ. Σταματόπουλος (ΙΝΑΒ-ΕΚΕΤΑ, Θεσσαλονίκη) και ο Ν. Ταβερναράκης (Παν. Κρήτης).
Στο 65ο Συνέδριο συνεχίζεται ο ιδιαίτερα επιτυχημένος θεσμός της διεξαγωγής του ανεξάρτητου Συνεδρίου Νέων Επιστημόνων, μελών της Εταιρείας μας, που εγκαινιάσθηκε πέρυσι στο συνέδριο της Αθήνας με ιδιαίτερη επιτυχία. Το 2ο Πανελλήνιο Forum Νέων Επιστημόνων της ΕΕΒΜΒ, που οργανώνεται από ανεξάρτητη επιτροπή νέων ερευνητών, θα πραγματοποιηθεί στις 27 Νοεμβρίου 2014 στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕΔΕΑ) του Α.Π.Θ.
Όπως πάντα, η ΕΕΒΜΒ θα χορηγήσει υποτροφίες συμμετοχής στο Συνέδριο σε νέους επιστήμονες που εκπονούν διδακτορική διατριβή. Επίσης, θα απονεμηθούν βραβεία καλύτερων προφορικών και αναρτημένων παρουσιάσεων. Περισσότερες πληροφορίες θα αποσταλούν με εγκύκλιο της Εταιρείας.
Συνεχίζοντας την παράδοση των συνεδρίων της ΕΕΒΜΒ, το 65ο Πανελλήνιο Συνέδριο της ΕΕΒΜΒ φιλοδοξεί να αποτελέσει σημείο συνάντησης και χώρο παραγωγικής ανταλλαγής απόψεων μεταξύ έμπειρων και νέων συναδέλφων που δραστηριοποιούνται σε όλους τους τομείς των Βιοεπιστημών, αλλά και να αναδείξει το υψηλό επίπεδο έρευνας που πραγματοποιείται στη χώρα μας παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες. Σας καλούμε όλους να συμμετάσχετε ενεργά, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στην επιτυχία του Συνεδρίου.
Αθανάσιος (Θανάσης) Ευγαγγελόπουλος
Κείμενο του Σωκράτη Τζάρτου, Ελληνικό Ινστιτούτο ΠαστέρΑπεβίωσε στις 23 Απριλίου 2014 ο Θανάσης Ευαγγελόπουλος, Ομότιμος Καθηγητής Βιοχημείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και από τους στυλοβάτες της ΕΕΒΜΒ.
Ο καθηγητής Θανάσης Ευαγγελόπουλος σπούδασε Χημεία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη συνέχεια, ως Επιμελητής στο Βιοχημικό Τμήμα του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου "Αλεξάνδρα", εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή με τίτλο "Βιολογική Τρανσαμίνωση" υπό την επίβλεψη των καθηγητών και ακαδημαϊκών Λ. Ζέρβα Ν. Λούρου και Β. Μαλάμου (Πανεπιστήμιο Αθηνών, 1960).

Τις περιόδους 1960–1965 ως Λέκτορας-ερευνητής και 1967-1968 ως Visiting Associate Professor, εργάστηκε στο κορυφαίο Department of Biology του MIT, στην Μασαχουσέτη (το οποίο έβγαλε 5 κατόχους Νόμπελ) στο εργαστήριο του διευθυντή του Department of Biology, καθηγητή Irwin W. Sizer. Εκεί συνέχισε την έρευνα στη γλουταμινική-ασπαρτική τρανσαμινάση (ένα μέλος της ομάδας των ενζύμων του χρησιμοποιούν ως συνένζυμο την βιταμίνη B6 – φωσφορική πυριδοξάλη), με υψηλού επιπέδου μελέτες που δημοσίευσε σε περιοδικά όπως το Proc Natl Acad Sci USA και το J Biol Chem. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1968, αρχικά στα ερευνητικά εργαστήρια του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Αλεξάνδρα και από το 1971 ως διευθυντής εργαστηρίου στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ), μετέφερε με επιτυχία την εμπειρία του στην μελέτη των B6-ενζύμων, που συνεχίζουν να μελετούν μέχρι σήμερα οι "απόγονοί" του στο ΕΙΕ. Με τους εκάστοτε συνεργάτες του (διδακτορικούς φοιτητές, μεταδιδακτορικούς και ώριμους ερευνητές) δημοσίευσε πολλές εργασίες υψηλού επιπέδου κυρίως στον ευρύτερο τομέα της ενζυμολογίας. Ήταν από τα πρώτα Ελληνικά μέλη του ΕΜΒΟ με πολύ σημαντική δραστηριότητα σ’ αυτόν τον οργανισμό. Το 1992 εξελέγη καθηγητής Βιοχημείας στο Τμήμα Βιοχημείας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, απ’ όπου, για γραφειοκρατικούς λόγους, αποχώρησε το 1994 και του απένειμαν τον τίτλο του Ομότιμου Καθηγητή Βιοχημείας. Επανήλθε στην πλήρη απασχόληση στο ΕΙΕ, το οποίο πάντως δεν είχε εγκαταλείψει ποτέ. Το 1999 συνταξιοδοτήθηκε από το ΕΙΕ με τον τίτλο του Ομότιμου Διευθυντή Ερευνών.
Τον Σεπτέμβριο του 1972 έγινα δεκτός από τον Θανάση Ευαγγελόπουλο ως διδακτορικός υπότροφος στο νέο εργαστήριό του στο ΕΙΕ. Η ευκαιρία που μου πρόσφερε να υλοποιήσω το παιδικό μου όνειρο, να γίνω ερευνητής, μου έδωσε την μεγαλύτερη μέχρι σήμερα χαρά στην επαγγελματική μου καριέρα. Μόλις 1-2 μήνες πριν από εμένα είχαν ξεκινήσει οι έκτοτε στενοί φίλοι μου Θόδωρος Σωτηρούδης και Νίκος Οικονομάκος (ο οποίος δυστυχώς μας άφησε ξαφνικά το 2008 επάνω στο αποκορύφωμα του λαμπρού ερευνητικού έργου του). Οι τρείς μας αποτελέσαμε την "πρώτη φουρνιά" των διδακτορικών του στο ΕΙΕ. Μας καθοδήγησε στο ξεκίνημα του νέου ερευνητικού ενδιαφέροντός του, το άλλο Β6-ένζυμο, την γλυκογονική φωσφορυλάση. Ένα ένζυμο που ήταν ήδη πολύ μελετημένο, που όμως ακόμα και σήμερα συνεχίζει να έχει μεγάλο ερευνητικό και κλινικό ενδιαφέρον. Νοιώθω τυχερός που μου σύστησε να ασχοληθώ με την ανοσολογική πλευρά του ενζύμου. Μέσω της παραγωγής αντισωμάτων και αυτοαντισωμάτων έναντι της φωσφορυλάσης, μελετήσαμε τη δράση τους στο ένζυμο. Τα αυτοαντισώματα προκάλεσαν τόσο πολύ το ενδιαφέρον μου, που ακόμα και σήμερα (μετά από 42 χρόνια) αποτελούν το κύριο θέμα των ερευνών μου σε διάφορα ερευνητικά προβλήματα.
Η φωσφορυλάση (και τα ένζυμα που την ρυθμίζουν) συνέχισε να μελετάται στο ΕΙΕ για 4 δεκαετίες μέχρι σήμερα, από τους άλλους "συμμαθητές" μου και τους διδακτορικούς "εγγονούς" και "δισέγγονους" του Θανάση Ευαγγελόπουλου, με εξαιρετικές μελέτες (όπως οι δομικές μελέτες από τον αείμνηστο Νίκο Οικονομάκο και την ‘σχολή’ του) οι οποίες μας έχουν αποκαλύψει πολλά μυστικά του ενζύμου και πολύτιμες εφαρμογές στον σχεδιασμό θεραπευτικών εργαλείων.
Άφησα τις δύο πολύ ευρύτερου ενδιαφέροντος μεγάλες προσφορές του Θανάση Ευαγγελόπουλου για το τέλος. Πέραν της συμβολής του στον συγκεκριμένο ερευνητικό τομέα του, συνέβαλε καταλυτικά στην Ελληνική και διεθνή έρευνα με τις δύο μεγάλες και πολύχρονες δραστηριότητές του:
Πρώτον, υπήρξε ο στυλοβάτης της Ελληνικής Βιοχημικής και Βιοφυσικής Εταιρείας (ΕΒΒΕ), η οποία μετονομάσθηκε το 1999 σε Ελληνική Εταιρεία Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας (ΕEΒΜΒ). Από τα ιδρυτικά μέλη της ΕΒΒΕ (η οποία ιδρύθηκε το 1971) και μάλλον το πλέον δραστήριο και αφοσιωμένο μέλος της, υπήρξε Πρόεδρος και Γεν. Γραμματέας της για πολλά χρόνια. Για πολλούς συναδέλφους, ΕΒΒΕ και Ευαγγελόπουλος ήταν σχεδόν συνώνυμα! Θεωρώ ότι πρωτίστως σ’αυτόν οφείλουμε την ανάπτυξη της Εταιρείας τις πρώτες δύο δεκαετίες, την οποία έκανε ελκυστική σχεδόν σε κάθε Έλληνα βιοχημικό και μοριακό βιολόγο, έτσι ώστε δημιουργήθηκε το κατάλληλο έδαφος για την λαμπρή μετέπειτα πορεία της ΕEΒΜΒ. Καθώς η ΕΒΒΕ/ΕEΒΜΒ υπήρξε ένας βασικός παράγων στην πρόοδο της Ελληνικής βιοχημείας και μοριακής βιολογίας και στην προσέλκυση νέων επιστημόνων σε αυτές, η μεγάλη συμβολή του Θανάση Ευαγγελόπουλου σε αυτήν την πρόοδο είναι προφανής.
Η άλλη μεγάλη συνεισφορά του Θανάση Ευαγγελόπουλου αφορά όλη την διεθνή κοινότητα των μοριακών βιολόγων. Χάρις στις επίμονες προσπάθειές του, και το πείσμα του μπροστά στα πάμπολλα γραφειοκρατικά εμπόδια, διοργάνωσε για πρώτη φορά το 1966 σε συνεργασία με την αφρόκρεμα της διεθνούς επιστήμης τα παγκοσμίως γνωστά Θερινά Σχολεία Μοριακής Βιολογίας (Summer Schools in Molecular Biology) και κυρίως συνέβαλλε καταλυτικά στην διατήρηση τους στις Σπέτσες. Μεταξύ των αφοσιωμένων διοργανωτών τους θα αναφέρω την Marianne Grunberg-Manago, τον Brian Clark, τον Lester Packer, τον Karel Wirtz αλλά ακόμη και τον Francis Crick. Από αυτά τα Summer Schools πέρασαν πάνω από πέντε χιλιάδες εκκολαπτόμενοι μοριακοί βιολόγο απ’ όλο τον κόσμο (πέραν των περίπου 500 "δασκάλων" υψηλού επιπέδου), αποκτώντας γνώσεις, εμπειρίες και πολύτιμες επαφές, με ανεξίτηλη θετική επίδραση στην καριέρα τους, αλλά και αγάπη για την Ελλάδα. Αν αναλογιστεί κανείς ότι, εκείνη την εποχή, διεθνή επιστημονικά συνέδρια/σχολεία στην Ελλάδα δεν ήταν κάτι σύνηθες όπως σήμερα και ότι η κατανόηση της σημασίας τους ήταν ακόμη μικρότερη, μπορεί να φανταστεί τα εμπόδια που έπρεπε να ξεπεραστούν! Υπήρξε καθοριστικό μέλος όλων των διοργανωτικών ομάδων (ο απαραίτητος Έλληνας κρίκος) από το πρώτο Summer School του 1966, ανελλιπώς μέχρι και το 1998! Επιπλέον της επιστημονικής συμβολής του, ήταν αυτός που αντιμετώπιζε με επίμονους αγώνες αλλά και επιτυχία τα διάφορα διοικητικά/γραφειοκρατικά εμπόδια που εμφανίζονταν στις 3 αυτές δεκαετίες. Τα Summer Schools των Σπετσών συνεχίζονται μέχρι σήμερα (ο Στάθης Γκόνος πήρε την σκυτάλη για αρκετά επόμενα χρόνια). Το 2006 γιορτάστηκαν τα 40 χρόνια τους με ένα ξεχωριστό συνέδριο στο οποίο συμμετείχε και ο Θανάσης Ευαγγελόπουλος, και τώρα πλησιάζει ο καιρός για την επέτειο των 50 χρόνων τους!
Για τις παραπάνω δύο δραστηριότητές του, πάρα πολλοί του οφείλουμε πολλά, είτε το γνωρίζουμε είτε όχι, όπως οι νεότεροι. Είχε και πολλές άλλες σημαντικές και διεθνείς δραστηριότητες, πολύτιμες για την Ελληνική επιστήμη, όπως την ανάληψη και επιτυχημένη διοργάνωση του συνεδρίου της FEBS στην Αθήνα το 1982. Άλλωστε, για τον ενεργό του ρόλο στη FEBS και τη συμβολή του στην παραγωγική συνεργασία των βιοχημικών της Ευρώπης, του απονεμήθηκε "Τίτλος Τιμής" (Diplome d’ Honneur) από τη FEBS σε ειδική τελετή το 1999.
Ο Θανάσης Ευαγγελόπουλος ήταν μια αξιοθαύμαστη προσωπικότητα: έδειχνε μεγάλο και έμπρακτο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη της Ελληνικής επιστήμης, αφοσιωμένος στην επίτευξη των στόχων του με αστείρευτη αντοχή και πείσμα, ανοχή στους δύστροπους, και με εξαιρετικό ήθος. Υπήρξε εξαιρετικός οικογενειάρχης που μαζί με την αφοσιωμένη σύντροφό της ζωής του, πάντα κοντά του στα καλά και περισσότερο στα δύσκολα χρόνια, την Καίτη, απέκτησε δύο πολύ επιτυχημένα παιδιά, τους γιατρούς Ελμα και Δημήτρη που τιμούν το όνομά του.
Προσωπικά του οφείλω τον δρόμο που ακολούθησα σε όλη την ερευνητική μου καριέρα, και τον ευχαριστώ για τις συμβουλές του ως δάσκαλός μου στην έρευνα, πολύτιμες μέχρι σήμερα.
Σωκράτης Τζάρτος, Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ.
Παρουσίαση εργαστηρίων Βιοχημείας και Μοριακής Βιολογίας
Μια νέα στήλη στο e-δελτίο της ΕΕΒΜΒΜε την παρουσίαση του εργαστηρίου Σαμακοβλή στην Στοκχόλμη, η ΕΕΒΜΒ ξεκινά μια νέα προσπάθεια ενημέρωσης των επιστημόνων της Ελλάδας με σκοπό η ΕΕΒΜΒ να βοηθήσει στην ανάπτυξη συνεργασιών ή να δώσει πιθανή προοπτική ερευνητικής εξέλιξης και καριέρας σε νεαρά μέλη της εταιρείας.
Samakovlis Lab presentation
The work in the Samakovlis lab aims to systematically describe the proteins and regulatory gene networks involved in respiratory organ development and regeneration using the Drosophila airways and mouse lung as model systems. The laboratory is located in the Department of Molecular Biosciences, The Wenner-Gren Institute at Stockholm University and in the SciLifeLab at the Karolinska Institute Campus in Stockholm. SciLifeLab gathers scientists in a broad range of molecular bioscience research to facilitate networking and multidisciplinary studies. The center has a strong focus on genomics, comparative genetics, proteomics, functional biology and bioimaging.
Research Field
After studying Biology at the Aristotle University in Thessaloniki, and through his Ph. D work at the Department of Microbiology, Stockholm University, Dr. Samakovlis established a fruitful research field addressing the mechanisms of innate immunity in Drosophila and vertebrates. Subsequent postdoctoral research in the laboratory of Dr. Krasnow at Stanford University gave Dr. Samakovlis the chance to explore the cellular processes and genetic control of respiratory organ development in flies, by identifying markers for the cells of the Drosophila respiratory system and the first genes determining airway branching. Among them, the fibroblast growth factor homolog Branchless and its mammalian counterpart FGF-10 are still used as illustrative examples for the conservation of molecular mechanisms in organ morphogenesis by Developmental Biology textbooks. The functionality of all branched tubular organs critically depends on the dimensions and shapes of each branch. For example, cystic malformations or local stenoses in our circulatory vessels fatally interfere with circulation. More recent work in the lab in Sweden has addressed epithelial cell migration and tube size control, by combining live cell imaging and molecular genetics in the fly airways. This work provided the first glimpses on the cellular dynamics of airway maturation and tubular organ growth.
Current Research

The model fruitfly Drosophila melanogaster offers a unique array of refined genetic manipulations to dissect the roles of the genome in respiratory organ formation and function. The extensive toolbox available for Drosophila genomics research together with the structural simplicity of the airway epithelium provides an ideal system for a systematic functional dissection of airway maturation at the molecular level. The Samakovlis lab has recently completed a genome-wide, airway-specific RNAi screen for genes involved in airway development. In parallel they have used ChIP-sequencing and gene expression analysis to identify transcription factor binding sites and target genes in the genome.
The combination of these approaches leads to the construction of several new gene regulatory networks for epithelial cell polarization, protein vesicular traffic, protein degradation and organ growth. Scientists in the lab currently compare the data from the Drosophila screens with gene expression analysis of distinct, purified lung cells to reveal the molecular similarities of respiratory organ development in insects and mammals. A central plan is to follow up these correlations with detailed molecular studies of selected candidate genes in vivo and in vitro. According to Prof. Samakovlis, his vision is that the thorough molecular understanding of airway maturation in flies and mice will set the foundation for development of therapeutic interventions for devastating human diseases like lung cancer, asthma and chronic obstructive pulmonary disease.
Recent Publications
- Src kinases and ERK activate distinct responses to Stitcher receptor tyrosine kinase signaling during wound healing in Drosophila. J Cell Sci. 2014 Apr 15;127(Pt 8):1829-39.
- Of flies, mice and men: a systematic approach to understanding the early life origins of chronic lung disease. Thorax. 2013 Apr;68(4):380-4.
- Two-tiered control of epithelial growth and autophagy by the insulin receptor and the ret-like receptor, stitcher. PLoS Biol. 2013 Jul;11(7):e1001612.
- Epithelial septate junction assembly relies on melanotransferrin iron binding and endocytosis in Drosophila. Nat Cell Biol. 2010 Nov;12(11):1071-7. doi: 10.1038/ncb2111.
Contact/Further information
Νέα από τον χώρο της αντικαρκινικής έρευνας
Η Ελληνική έρευνα σε υψηλή κατάταξηΟ ετήσιος απολογισμός της αντι-καρκινικής οργάνωσης Cancerfonden της Σουηδίας που δημοσιεύτηκε την 1η Απριλίου 2014 περιέχει μία ενδιαφέρουσα στατιστική που αφορά την παγκόσμια συγγραφική δραστηριότητα της επιστημονικής κοινότητας σε θέματα αντικαρκινικής έρευνας. Η σύνοψη της στατιστικής αυτής παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα.
Στο απόσπασμα εμφανίζεται η τοπ λίστα 20 χωρών οι οποίες εμφανίζουν την μεγαλύτερη και σημαντικότερη παραγωγικότητα σε δημοσιεύσεις παγκοσμίως κατά την περίοδο 2008-2011. Η Ελλάδα κατέχει την 20η θέση παγκοσμίως και την 13η θέση στην Ευρωπαϊκή παραγωγή επιστήμης στον χώρο του καρκίνου. Με βάση την κατάταξη ως προς τις χώρες που αναφέρονται στο τοπ 5% της βιβλιογραφίας, η Ελλάδα κατέχει την 17η θέση παγκοσμίως, αμέσως μετά την Σουηδία. Με άλλα λόγια, παρόλο που η Ελλάδα παράγει λιγότερο συνολικό αριθμό επιστημονικών άρθρων σε σχέση με άλλες χώρες του τοπ 20, οι Ελληνικές δημοσιεύσεις χρησιμοποιούνται πιο συχνά από την διεθνή κοινότητα στη βιβλιογραφία, άρα αποδεικνύονται ως μεγαλύτερης σημασίας. Η επί μέρους αυτή στατιστική δείχνει την δυναμική και εξέχουσα θέση της Ελλάδας στην παγκόσμια αρένα για την καταπολέμηση του καρκίνου.
Χώρα | Αριθμός ετερο-αναφορών | Άρθρα ανά έτος | Μέσος δείκτης αναφοράς | % του top 5 | |
---|---|---|---|---|---|
1 | ΗΠΑ | 106398 | 11752 | 1,39 | 7,8 |
2 | Μ. Βρεταννία | 21289 | 2303 | 1,16 | 6,1 |
3 | Γερμανία | 18625 | 2508 | 0,92 | 4,4 |
4 | Ιταλία | 15916 | 2184 | 0,83 | 3,7 |
5 | Γαλλία | 14505 | 1854 | 0,93 | 4,1 |
6 | Καναδάς | 13851 | 1566 | 1,06 | 5,1 |
7 | Ιαπωνία | 13180 | 2675 | 0,68 | 2,1 |
8 | Κίνα | 12014 | 2491 | 0,72 | 2,1 |
9 | Ολλανδία | 10659 | 1207 | 1,11 | 5,8 |
10 | Ισπανία | 7995 | 939 | 0,83 | 3,5 |
11 | Αυστραλία | 7861 | 863 | 1,00 | 5,2 |
12 | Ελβετία | 6741 | 628 | 1,26 | 7,1 |
13 | Βέλγιο | 6059 | 522 | 1,21 | 5,9 |
14 | Σουηδία | 5299 | 757 | 0,87 | 3,7 |
15 | Νότια Κορέα | 5291 | 1073 | 0,66 | 1,4 |
16 | Αυστρία | 3540 | 380 | 0,93 | 4,6 |
17 | Δανία | 3143 | 399 | 1,01 | 5,3 |
18 | Ταϊβάν | 3092 | 539 | 0,78 | 1,9 |
19 | Πολωνία | 2669 | 357 | 0,47 | 1,7 |
20 | Ελλάδα | 2550 | 503 | 0,53 | 2,0 |
21 | Νορβηγία | 2506 | 351 | 0,85 | 3,0 |
23 | Φινλανδία | 2032 | 289 | 0,90 | 4,0 |
Βιβλιογραφική αναφορά: Cancerfondsrapporten 2014 σελίδα 47, Cancerfonden 101 55 Stockholm, www.cancerfonden.se
Τα βραβεία του 64ου συνεδρίου της ΕΕΒΜΒ
Το e-δελτίο παρουσιάζει από αυτό το τεύχος τις εργασίες που βραβεύτηκαν στο τελευταίο συνέδριο της ΕΕΒΜΒ στο Ευγενίδειο Ίδρυμα, 6-8 Δεκεμβρίου 2013.Biochemical Journal Best Oral Presentation Award
Sarris Michalis, Haroniti Anna and Talianidis Iannis: "The Role of Smyd3 in Hepatocellular Carcinoma and Colorectal Cancer"

Η εργασία που παρουσίασε ο Μιχάλης Σαρρής εστιάζεται στο ρόλο της Smyd3 μεθυλοτρανσφεράσης στην εμφάνιση και ανάπτυξη ηπατικού καρκινώματος και καρκίνου του παχέος εντέρου. Η Smyd3 ανήκει σε μία οικογένεια πρωτεϊνών που ονομάζονται μεθυλοτρανφεράσες και μεθυλιώνουν κατάλοιπα λυσινών τόσο στις ιστόνες στις οποίες πακετάρεται το DNA όσο και σε άλλες πρωτεΐνες στόχους όπως έχει βρεθεί τελευταία, οι οποίες μπορεί να είναι είτε μεταγραφικοί παράγοντες είτε ακόμα και σηματοδοτικές πρωτεΐνες του κυτταροπλάσματος. Αλλαγή λοιπόν στην έκφραση ή την ενεργότητα τέτοιων πρωτεϊνών όπως η Smyd3 μπορεί να οδηγήσει σε μη φυσιολογικά πρότυπα μεθυλίωσης ιστονών, σε διαφορικές δραστικότητες και εξειδικεύσεις μεταγραφικών παραγόντων ή ακόμα και σε ανεξέλεγκτα σηματοδοτικά μονοπάτια. Το αποτέλεσμα όλων αυτών των πιθανοτήτων είναι η απορύθμιση μεταγραφικών προγραμμάτων στον πυρήνα με επακόλουθο το μη ελεγχόμενο κυτταρικό πολλαπλασιασμό και την εμφάνιση καρκίνου.
Για την μελέτη του πολύπλοκου αυτού ρόλου πρωτεϊνών όπως η Smyd3 in vivo, χρησιμοποιήθηκαν γενετικά τροποποιημένα ποντίκια που τους λείπει το υπό μελέτη γονίδιο συστημικά (Smyd3 Knock Out ποντίκια) καθώς και ποντίκια που υπέρ-εκφράζουν το Smyd3 γονίδιο ηπατοειδικά. Για την επαγωγή του καρκίνου τόσο στο ήπαρ όσο και στο έντερο χρησιμοποιήθηκαν καλά χαρακτηρισμένα πρωτόκολλα χημικής επαγωγής της καρκινογένεσης. Έτσι παρατηρώντας τα όργανα και διεξάγοντας βιοχημικά πειράματα, πειράματα ανάλυσης γονιδιακής έκφρασης και πειράματα ιστολογίας και ανοσοιστοχημείας τόσο στο ήπαρ όσο και στο παχύ έντερο, υπήρξε άμεση γενετική ένδειξη για το ρόλο της Smyd3 συγκρίνοντας πάντα ποντίκια αγρίου τύπου με ποντίκια που τους λείπει το Smyd3 γονίδιο ή το υπερ-εκφράζουν ηπατοειδικά.
Προκύπτει λοιπόν από την παρούσα εργασία ότι η Smyd3 επηρεάζει άμεσα την ανάπτυξη των εν λόγω καρκίνων, καθώς ή έλλειψή της οδηγεί στην ανάπτυξη σημαντικά μειωμένων όγκων. Οι παραπάνω μελέτες δείχνουν ότι η Smyd3 εμπλέκεται, μεταξύ άλλων, άμεσα στη ρύθμιση του κυτταρικού πολλαπλασιασμού και περαιτέρω ρυθμίζει γονιδιακά προγράμματα των μεταμορφωμένων καρκινικών κυττάρων που έχουν να κάνουν με την απόρριψη επιθηλιακών γνωρισμάτων και την απόκτηση μεσεγχυματικών γνωρισμάτων. (Epithelial to Mesenchymal Transition). Τα γνωρίσματα αυτά (τα οποία μάλιστα φυσιολογικά συναντώνται στα κύτταρα αυτά κατά την εμβρυική ηλικία) αφορούν την συμπεριφορά των κυττάρων στο καινούργιο τους καρκινικό μικροπεριβάλλον και στην απόκτησή τους (μεσεγχυματικού τύπου πλέον) γνωρισμάτων όπως ο πιο ταχύς κυτταρικός πολλαπλασιασμός, η απώλεια αρχιτεκτονικών φραγμών και η ευκολότερη μετανάστευση τους τοπικά αλλά και συστημικά (μετάσταση). Ο υπό διερεύνηση πιθανός μηχανισμός με τον οποίο δρα η Smyd3 στις παραπάνω λειτουργίες είναι ρυθμίζοντας συγκεκριμένα πρότυπα μεθυλιώσης ιστονών και ως εκ τούτου την μεταγραφική ρύθμιση αντίστοιχων γονιδίων.
Ανακοινώσεις
BBA Special Issue
Matrix-Mediated Cell Behavior and Properties
Edited by Nikos Karamanos, Department of Chemistry, University of Patras, Greece

Extracellular and cell surface-associated matrix macromolecules form dynamic networks playing regulatory roles in cell-cell, cell-matrix interactions and the outside-in cell signaling. The matrix- mediated interactions are critical for cell functional properties and behavior such as cell growth, phenotypic transition, stem cell niche, autophagy, tumor progression and cytoskeleton rearrangement. Therefore issues related to matrix macromolecules-mediated cell functions comprise an emerging area in understanding (patho)physiology and to develop new targets for disease diagnosis and treatment.
This special issue for BBA-General Subjects on "Matrix-Mediated Cell Behavior and Properties" addresses recent advancements on the mediating effects on cell signaling and functional properties, inflammation and disease progression of the most important matrix effectors; among them cell surface proteoglycans, matrix-degrading enzymes, integrins, collagens and non-collagenous proteins, matrix receptors and extracellular matrix molecules including glycans.
FEBS Advanced Lecture Course
Matrix Pathobiology, Signaling & Molecular Targets
Rhodes Island-Greece, 24th-29th September 2015Dear Colleagues,
On behalf of the Organizing Committee, it is a pleasure to invite you to participate to the 5th FEBS Advanced Lecture Course on Matrix Pathobiology, Signaling and Molecular Targets (5th FEBS-MPST 2015), which follows the previous successful FEBS-MPST 2013, 2011, 2009 and 2007 meetings.
Matrix Biology is a fast growing field with significant impact in all areas of Biosciences. The FEBS-MPST 2015 will offer oral sessions with invited plenary lectures, talks by confirmed speakers, general lectures and tutorials, selected talks related to the topics of the presented abstracts, poster presentations, panel discussions and speakers' corner/meet the expert. These sessions will address both basic and applied science in the fields of Matrix Biology, Biochemistry, Glycobiology, Structural Biology, Cell and Molecular Biology, Pharmacology, Biotechnology and Medicine.
The organizing committee (Drs. RV Iozzo, V. Hascall, J. Couchman, D. Kletsas, A. Theocharis, J. Karousou and Ch. Gialeli) has put together an outstanding group of internationally recognized speakers. Open slots for talks will include selected short talks and confirmed registered speakers as well. Young travel fellowships and young investigators awards will also be available upon application/selection procedure for graduates and fellows up to 5 years after their PhD.
Further info regarding applications will be available early September in the website: www.febs-mpst2015.upatras.gr.
We are looking forward to welcome you in Rhodes Island - Greece for an exciting and memorable scientific meeting.
Nikos Karamanos, Chairman of the Organizing Committee
25th tRNA Conference
21-25 September 2014, Kyllini Peloponnese, GreeceDear Colleagues,
On behalf of the Organizing Committee, we are delighted to announce one of the most historic scientific events in the field of nucleic acids research, the 25th tRNA Conference, which will be held in Greece (21-25 September 2014).
Studies on tRNA were always in the spotlight, during and after the elucidation of genetic code. The first scientific meeting on tRNA research took place in Cambridge, UK, in 1969, few years after the discovery of the the first nucleotide sequence known for a nucleic acid and one year after the 1968 Nobel Prize in Physiology or Medicine on "the interpretation of the genetic code and its function in protein synthesis".
Since then, 24 Conferences have been organized and during the last decades many discoveries unraiveled the role of Francis Crick’s "adaptor molecule" in the flow of the genetic information, the evolution of the contemporary translational machinery and the regulation of many essential cellular events. This year’s Conference will take place for the first time in Greece, celebrating almost 50 years of tRNA research and 25 fruitful and stimulating meetings. More than 250 prominent scientists in the field of RNA biology, protein synthesis, genetic code, synthetic and sytems biology of genomes from 25 countries will present their latest findings, with a special focus on the role of the dynamic networks of tRNA-related proteins in numerous diseases in human (including many neurological disorders perturtbations of the immune system and cancer) and the regulatory role of tRNA in both cystoplasmic and mitochondrial translation and beyond.
The 25th tRNA Conference is supported by both national and international academic and scientific organizations and funding agencies including the Hellenic Society of Biochemistry and Molecular Biology (http://www.eebmb.gr/), the University of Patras Research Committee, the General Secretariat of Research and Technology, IUBMB (http://www.iubmb.org/index.php?id=182) and EMBO (http://www.embo.org/events/keynote-lectures).
The Conference organizers have confirmed oral presentations by more than 80 invited peakers, including Paul Schimmel, Paul Agris, Dieter Söll, Susan Ackerman, David Engelke, Paul Fox, Annita Hopper, Sidney Kushner, Michael Ibba, Susan Martinis, Eric Phizicky, Henri Grosjean, Marat Yusupov and many more.
For more information on the history of the Conference, the scientific program and participation, please visit the official website (http://www.trna2014.gr/).
Denis Drainas & Constantinos Stathopoulos
Department of Biochemistry, School of Medicine, University of Patras, Patras, Greece
25th tRNA Conference Co-Chairs of the Organizing Committee
Προσεχή Συνέδρια
-
Views into Nuclear Function, Cultural & Conference Center, University of Patras, 11-13 September 2014.
☞ http://www.nuclearfunction.upatras.gr/
-
MET-GR III workshop: Metabolic and Protein Network Analysis in System Biology, Conference and Cultural Center of the University of Patras, September 18-20, 2014.
☞ http://metgr3.iceht.forth.gr/
-
Συνέδριο Γονιδιακής και Κυτταρικής Θεραπείας, Porto Rio Hotel, Ρίο Πάτρα, 19-20 Σεπτεμβρίου 2014.
☞ http://www.gecethernet.gr/
-
2ο Συνέδριο Φαρμακευτικών Επιστημών: Από την έρευνα στην κοινωνία, Συνεδριακό Κέντρο Πανεπιστημίου Πατρών, 9-11 Οκτωβρίου 2014.
☞ http://www.pharmacy.upatras.gr/
-
2nd Advances in Circulating Tumor Cells: from Basic Research to Clinical Practice, Rethymnon, Crete, October 8-11, 2014.
☞ http://www.actc2014.org/
-
9th Conference of the Hellenic Society for Computational Biology & Bioinformatics (HSCBB14), Agricultural University of Athens, October 10-12, 2014.
☞ http://www.hscbb14.org